Na przełomie lat 2019/2020 zrobiło się głośno o Bazie Danych Odpadowych (BDO). Mijał termin rejestracji i każdy przedsiębiorca nerwowo zastanawiał się, czy ten rejestr go obowiązuje czy też nie musi sobie zawracać nim głowy. Całe to zamieszanie wcale się nie skończyło wraz z rozpoczęciem nowego roku. Jeszcze 30 grudnia 2019 roku Ministerstwo Klimatu wprowadzało zmiany w zasadach funkcjonowania programu. Dlatego wielu właścicieli firm w dalszym ciągu zastanawia się, czy jednak nie popełnili błędu decydując się na rejestrację w BDO lub na jej brak.

Wyjaśniamy więc krok po kroku, kogo dotyczy i do czego obliguje BDO.

Kto musi zarejestrować się w BDO?

Po pierwsze, musisz się zarejestrować, jeśli twoja firma zajmuje się gospodarowaniem odpadami, tj. odbiera, transportuje, przetwarza lub składuje odpady.

Po drugie, rejestracja w BDO obowiązuje cię, jeśli twoja firma wytwarza lub sprowadza do Polski następujące produkty: 

• pojazdy,
• opony,
• smary lub oleje,
• baterie lub akumulatory,
• sprzęt elektryczny lub elektroniczny,
• produkty w opakowaniach lub opakowania (włączając w tym opakowania z tworzyw biodegradowalnych).

Według dosłownego brzmienia przepisów, jeśli twoja firma tylko pośredniczy w sprzedaży powyższych produktów, czyli ich nie produkuje ani nie importuje do Polski, to nie obowiązuje cię rejestracja w BDO. Jednak ze względu na duży poziom niejasności i skomplikowania przepisów, rekomendujemy pozyskanie indywidualnej interpretacji w tym zakresie.

Po trzecie, powinieneś się zarejestrować w BDO, jeśli twoja firma wytwarza odpady. Jednak każde przedsiębiorstwo jakieś odpady wytwarza. Dlatego Ministerstwo Klimatu opublikowało wytyczne na temat tego, kto jest zwolniony z obowiązku rejestracji w BDO.

Kogo rejestracja w BDO nie obowiązuje?

Pierwsza grupa to przedsiębiorstwa zwolnione podmiotowo - z racji rodzaju prowadzonej działalności. Nie musisz zatem się rejestrować, jeśli twoja firma:

• wytwarza odpady w postaci pojazdów wykluczonych z eksploatacji, jeśli przekaże te pojazdy innej firmie prowadzącej zbiórkę lub demontaż,
• jest działalnością rolniczą i gospodarujesz na powierzchni mniejszej, niż 75 ha,
• wytwarza tylko odpady komunalne.

Oprócz tego, Ministerstwo Klimatu opublikowało rozporządzenie zawierające listę 46 rodzajów odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji wraz z limitami ilościowymi. Całą listę znajdziesz tutaj [http://www.dziennikustaw.gov.pl/du/2019/2531/1]. Dopiero jeśli przekroczysz limit, musisz się zarejestrować w BDO. I to jest dla Ciebie ważna informacja.

Odpady niebezpieczne

Warto zwrócić uwagę, że poza nielicznymi wyjątkami na powyższej liście nie znajdziemy odpadów niebezpiecznych. Oznacza to, że przedsiębiorstwa wytwarzające jakąkolwiek ich ilość są zobowiązane do rejestracji w BDO. Przykłady takich odpadów to:

• odpady medyczne, np. strzykawki, igły, skalpele,
• urządzenia zawierające niebezpieczne substancje, np. freony, rtęć, azbest.

Jeśli w dalszym ciągu masz wątpliwości, czy powinieneś zarejestrować się w BDO, wypełnij krótką ankietę na stronie Ministerstwa Klimatu: https://bdo.mos.gov.pl/ankieta/

Do czego obliguje rejestracja w BDO

Jeśli twoją firmę obowiązuje rejestracja w BDO, wiąże się z tym kilka obowiązków. Powinieneś więc:

• złożyć wniosek rejestrowy na stronie https://rejestr-bdo.mos.gov.pl/,
• uiścić jednorazową opłatę rejestrową, a następnie każdego roku opłatę roczną (ostatnie stawki wynosiły 100 zł lub 300 zł w zależności od wielkości przedsiębiorstwa),
• prowadzić ewidencję odpadów (osobną dla każdego miejsca prowadzenia działalności),
• umieszczać swój numer rejestrowy na dokumentach związanych z działalnością w zakresie produktów i odpadów, np. wystawianych fakturach i paragonach,
• sporządzać Kartę Przekazania Odpadów (KPO) lub Kartę Przekazania Odpadów Komunalnych (KPOK) za każdym razem w momencie przekazywania odpadów innemu podmiotowi,
• raz do roku przesyłać do marszałka województwa roczne zestawienie danych o odpadach,
• przechowywać dokumenty ewidencji odpadów przez 5 lat.

Organy nadzorujące

Rejestr podmiotów wpisanych do rejestru BDO prowadzi Marszałek województwa, w którym znajduje się siedziba firmy). Dokonuje on wpisu do rejestru na wniosek przedsiębiorcy. Do niego również trafiają roczne zestawienia danych o odpadach od przedsiębiorców.

W przypadku gdy roczne zestawienie danych o odpadach budzi wątpliwości urzędu, Marszałek województwa może nakazać przedsiębiorcy przedłożenie dokumentów ewidencji odpadów. Ewidencją odpadów natomiast zarządza Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ). Jest to organ uprawniony do przeprowadzania kontroli u przedsiębiorców.

Podsumowanie

Rejestr BDO wydaje się być słusznym kierunkiem, biorąc pod uwagę istniejące problemy z zarządzaniem odpadami w Polsce. Obecnie mamy do czynienia z przejściowymi (miejmy nadzieję) trudnościami z interpretacją przepisów oraz technicznymi aspektami działania systemu. Kiedy te problemy zostaną rozwiązane, pozostanie korzystne dla społeczeństwa narzędzie walki z nielegalnymi wysypiskami śmieci i pożarami magazynów z odpadami. Wierzymy, że biodegradowalne produkty znajdą swoje miejsce poza czasochłonnymi i generującymi koszty ewidencjami, wymogami administracji.